Teka Lang One Minute: Walang Sinasanto Niño

Bakasyon ng taong 2011, naging kidnapper ako.

Tulak lang din ng pangangailangan kaya ko nagawa. Gabi nang sinimulan ko ang operasyon, ilang araw ko ring pinalano at nang matiyak na tulog na ang lahat ng kasama sa bahay, lalo si mama, saka ko inaksyunan ang maitim kong balak.

Madali lang makuha ang target sa totoo lang, pinraktis ko rin ng ilang beses at pamilyar din siya sa akin, ganun din ako sa kanya kaya established na ang tiwala. Wala pang isang minuto, secured ko na agad ang package at mabilis na dinala sa mastermind at ang nag-utos sa akin. Hindi ako takot mahuli kasi alam kong malakas ang backer ko.

Buhay na buhay pa ang bahay ni boss ng dumating ako, alam niya rin kasing hindi ako aatras sa misyon. Kaya nang sinabi ko sa isa sa mga anak niya na naririto na ako, agad niya akong pinapanhik sa taas ng bahay nila. Nasa kalagitnaan siya ng paghigop ng kape na agad niya ring ibinababa nang makita ako. May mga kape pa na tumalisik pabalik sa tasa. Ngingisi-ngisi siyang lumapit sa akin saka ko inabot ang epektus.

“Ito na ba yun?” tanong niya.

“Opo pastor.”

At para makasigurado, pinakawalan niya mula sa pagkakabalot ang dinukot ko mula sa bahay namin. Bahagya kong nilihis ang mata para hindi ko makita ang batang hawak niya, ang Sto. Niño ni Mama.

April 21, 2009 ang aking spiritual birthday. Ibig sabihin, ito ang petsa na ipinanganak akong muli, in-short, na-born again. Kakakulit sa akin ng dalawang kaklase sa Educ, sumama ako sa youth summer camp ng kanilang simbahan. Sa dami ng niyaya nilang kaklase eh ako pa ang sumama, samantalang shiftee lang ako at galing sa Mechanical Engineerin. Nasa panahon siguro ako ng paghahanap sa sarili. Bagsak ako sa qualifying exam ng Mechanical Engineering, ibig sabihin hindi ako makakatuloy sa third year. Kaya ayun, sihft sa Education. Mula sa course ng mga macho, naging course na pang-muchacho dahil yun ang tingin ng halos lahat sa amin sa mga mag-te-teacher, magiging yaya sa mga estudyante.

Nagsisisi rin naman ako bakit hindi ako nakatuloy sa engineering. Syempre, nakakahiya rin kay mama kasi pinatawag pa siya sa school para kausapin noong na-on probation ako at 9 units lang ang pwede kong kunin sa isang sem kasi sunod-sunod ang bagsak ko. Kaya siguro nung panahon na nasumpungan ko ang Panginoon, vulnerable ako kaya madali kong niyakap ang pananampalataya. Wasak na wasak ako kasi pakiramdam ko isa akong disappointment. Ang laki pa naman ng inaasahan sa akin kasi ako daw ang pinakamatalino sa angkan namin tapos ganun lang ang kinahinatnan ko.

“May bibig sila, ngunit hindi nakakapagsalita; may mga mata, ngunit hindi nakakakita. May mga tainga, ngunit hindi nakakarinig; may ilong, ngunit hindi nakakaamoy. May mga kamay, ngunit hindi nakakahawak; may mga paa, ngunit hindi nakakalakad, at kahit munting tinig ay wala kang marinig.” Salmo 115:5

Sabi ni pastor, malas daw ang mga rebulto sa bahay dahil contradicting ito sa katuruan ng Diyos. Malas talaga ang salitang ginamit niya kahit na wala naman talagang malas o swerte kapag kristyano ka kasi kapag sinabi mong malas o swerte, inaasa mo ang mga bagay sa tsamba o kapalaran na taliwas naman sa plano ng diyos.

Kaya naman nang ma-born again, yung Sto. Niño sa bahay ang una kong napagdiskitahang ma-evict sa bahay. Tatlo yun sila dati, estatwa ni Sto. Niño, estatwa ni Mama Mary at picture ni Jesus. Nakailang lipat kami ng bahay bago napadpad dito sa Ulingan, depressed area sa Las Piñas at kada lipat namin, nababawasan ang mga gamit namin kasi paliit nang paliit ang mga tinitrhan namin habang ang ibang gamit naman ay nawawala. Yung picture ni Jesus na laminated sa frame na kahoy ay nawala paglipat namin sa Tramo sa Parañaque kaya hindi na ito nakapunta sa Ulingan. Kung sino man ang napanggap na tumulong sa amin magbuhat ng gamit at kinuha si Jesus, tiyak akong nasa mabuti na siyang mga kamay.

Yung Mama Mary, eh, nasanggi ko yun dito sa bahay at nabasag, gawa lang pala sa chalk. Magaan na magaan lang yun pero gaya ng Sto. Niño, kapwa nabili ni mama ang mga yun sa Baclaran noong wala pa silang anak ni Papa. Yun daw ang mga una nilang nakasama sa bahay. Abot-abot na pagalit at sermon at luha ang inabot ko nang mabasag ko ang Mama Mary ni mama. Kahit ako natakot sa kung anong pwedeng mangyari sa akin kasi nga, banal na gamit yun di ba tapos nabasag ko lang kasi natabig ko noong inayos ko ang antenna ng tv namin para mapanood ang isang episode ng yugi-oh!

Deboto ng Sto. Niño ang pamilya namin. Tuwing ikalawang linggo ng Enero, hindi pwedeng hindi kami makiki-piyesta sa Sto. Niño., lugar yun sa Parañaque. Lahat ng mga kapitbahay at unang nakilala ni mama noong mapadpad siya sa Maynila sa edad na 14 galing Bacolod dahil nag-istokwa kasi malupit daw ang madrasta nila, lahat sila nasa Sto. Niño. Ang mga unang residente ng lugar na iyon ay mula sa dinemolish na sitio na may parehas na pangalan ng santo kaya nang ma-relocate sila dinala nila ang pangalan. Sila mama at papa naman ay kinuha ng pinsan ni mama para tumira na sa village kung saan binigyan sila ng maliit sa puwesto sa likod ng bahay. Kaya pag pumupunta kami sa Sto. Niño, parang reunion nila. Naabutan ko pa ang dinemolish na lugar yun at may mga picture pa kami ng mga pinsan at tiyahin sa lugar na yun.

Kahit sabihin mong nasa siyudad ang Sto. Niño, mala-probinsya pa rin ang style doon kapag piyesta kasi puro matatanda ang mga tao. Pwede kang pumasok at makikain kahit saang bahay. Parang pasko nga rin ang pakiramdam kasi maraming namimigay ng mga pera sa mga bata. May mga liga, palaro, perya at paborito ko yung boksing ng mga bakla sa plaza. Tuwing piyesta lang din ako nakakakain ng lyanera na malapit ang hitsura at lasa sa embutido at ang especialty ng mga taga-Parañaque na morcon.

Palagi naming dala ang aming Sto. Niño at sinasali sa prusisyon na parehas naming paborito ni kuya. Mahabang lakaran pero enjoy ako dahil natutuwa ako sa mga Sto. Niño na iba-iba ang bihis. Maya naka-jersey ng basketball, naka-jacket na black na parang kontrabida sa pelikula, may naka-swimming attire at may salbabida pa sa bewang. Paborito ko yung nakasuot ng pang-mangingisda at may nakasabit na lambat sa balikat at nakasuot ng sambalilo, yung sumbrero ng mga mangingisda sa Parañaque. Si mama, kahit na ilang beses naming pinilit ni kuya, ayaw niyang baguhin ang damit ng aming Sto. Niño dahil hindi naman daw yun laruan at dapat igalang ang damit, kung ganun daw ang sa iba ay huwag na naming gayahin. Kulay pula ang tipikal na damit ng mga Sto. Niño at may hawak na bola na may krus habang naka-peace ang isang kamay.

Kahit ang pangalan ng jeep namin noon ay Viva Sto. Niño, matagal na rin itong naibenta bago pa kami lumipat sa Ulingan dahil na rin sa pagsusugal ni papa . Kaya naman alam kong hindi madaling negosasyon ito kapag sasabihin ko kay mama na oras nang mawala sa buhay namin ang Sto. Niño na iyon dahil sa isip ko, ito ang humahadlang kung bakit mahirap pa rin kami ngayon. Kung bakit hindi kami makaangat sa buhay at baka nga dahilan kung bakit mula sa maayos na bahay sa village ay naririto kami sa Ulingan.

Paliwanag ni pastor, may masamang espiritu sa mga estatwa na diyos-diyosan na lumilinlang sa mga tao. Ito raw ang humaharang sa mga pagpapala kasi ang mga estatwa ay hollow at walang laman, dahil walang laman, pwedeng tirhan ng elemento at bukod sa diyos, anong klaseng espiritu pa ba ang mananahan sa gawa ng tao? Mailalapit ko rin ang paliwanag ni pastor sa lohika ng haunted house na binabahayan ng bad spirits.

“Hindi kita pinakialaman nang mag-born again ka. Nagulat na lang ako pag-uwi mo sabi mo, iba na religion mo kahit na katoliko tayo.”

Yan ang sabi sa akin ni mama nang sabihin ko isang beses pagkatapos kain na nasabi ni pastor na hindi naman daw sumasamba ang mga tao sa mga estatwa. Na mali yun at wala sa bibliya at kung nasa bibiliya man, pinarusahan ang mga taong yun. Case in point, ang kwento ng mga Israelitang pinalaya ni Moses mula sa mga Egyptians. Nang mainip sila sa pagkawala ni Moses dahil kausap niya ang diyos sa bundok, tinunaw nila ang mg bakal at alahas nila para gumawa ng diyos-diyosang sinamba nila. Isa sa maraming dahilan bakit hindi nakapasok ang mga Israelita sa promised land. Sinabi ko rin kay mama na sinabi naman talaga sa sampung utos ng diyos na huwag sasamba sa kahit anong nilikha ng kamay ng tao, syempre ginagamitan ko si mama ng mga talata sa bibliya kasi alam kong naniniwala siya doon. Kumpleto nga rin pala kami ng Our Daily Bread sa bahay na si mama lang ang nagbabasa.

“Galawin mo na lahat sa bahay, huwag lang yang Sto. Niño.”

Hindi ko pa sinasabi sa kanya, natunugan niya nang ang tinutukoy ko ay yung natitira naming estatwa. Yun ang huling beses na pinag-usapan namin ang tungkol doon. Pero binabagabag ako na tuwing nababanggit ni pastor sa mga preachings ang tungkol doon, pakiramdam ko ay ako ang pinatutungkulan niya. Isang beses ay sinabi ko nga kay pastor ang dilemma ko na iyon, at yun nga ang pinayo niya, itakas ko sa bahay at ibigay sa kanya. Sabi pa niya na malakas na daw ang kapit ng Sto.Niño na yun sa isip ni mama at para naman daw sa pamilya ko ang gagawin ko. May kasama pa ngang pangongosensya kung bakit hindi ko pa raw naisasama sa simbahan si mama. Natatawa na lang ako sa isip ko kasi mas mauuna munang mawala ang mga kurap na pulitiko sa Pilipinas bago pa umalis sa katoliko si mama.

“Dalhin mo dito, akong bahala.” Sabi ni pastor na sinunod ko naman kaya nga kinagabihan ay agad kong dinala sa kanya ang Sto. Niño. Pagkatanggap ay sinabihan niya akong umuwi na rin kasi gabi na.

Kinabukasan ng linggo, gumising, nag-almusal ng luto ni mama, naligo at naghanda para pumunta sa simbahan. Parang walang nagbago sa bahay, siguro hindi niya pa napapansin. Sa simbahan matapos ang praise and worship na kantahan kung saan gitarista din ako, nagpaunang salita si pastor bago pa niya binigay ang preaching para sa araw na yun.

Kinwento niya sa pulpito at sa simbahan ang ginawa kong pangingidnap sa Sto. Niño ni mama. Yun talaga ang ginamit niyang salita, kidnap. Kasi nasabi ko ring binanggit ko na kay mama noon ang tungkol sa pagsamba sa mga diyos-diyosan pero ayaw niya pa rin maniwala kaya ang naging desisyon ko na lang ay kidnapin ito. Pagkasabi niya lahat sila nakatingin sa akin at nagpalakpakan na para bang may ginawa akong isang mahalagang-mahalagang bagay. Yun ang unang beses na pinalakpakan ako ng mga tao dahil aprubado para sa kanila ang ginawa ko.

“Pagkauwing-pagkauwi ni brother Mel, inakyat ko agad sa terrace ang diyos-diyosan at alam niyo ba, hirap na hirap akong buhatin yun. Ang bigat-bigat. Parang biglang ayaw magpabuhat pero tinatagan ko ang loob ko at nagdasal sa panginoon.” Pagpapatuloy ni Pastor.

“Nilapag ko sa mesa ang diyos-diyosan, at parang nanlilisik ang mata niya sa akin dahil alam niya ang gagawin ko sa kanya. Sumama yung panahon, ang lamig-lamig talaga ng hangin para akong magkakasakit. Kung hindi lang ako nangako kay brother Mel na palalayain ko ang bahay nila at nanay niya sa diyos-diyosang ito, sumuko na siguro ako. Kaya nilabas ko ang martilyo..”

Noong narinig ko ang salitang martilyo, hindi na naging malinaw sa akin ang mga sumunod niyang sinabi. Basta hindi niya raw natamaan agad, umiwas daw ang Sto. Niño. Pero nang tamaan at nabasag daw ay may lumukso daw sa kanyang itim na ulap na galing sa loob ng Sto. Niño at nakaiwas daw siya. Tapos nagpalakpakan ulit sila.

Tangina? Binasag? Minartilyo? Wala naman sa usapan yun ah. Akala ko naman itatabi niya lang. Buong akala ko naman itatambak lang sa bodega nila kasama ang ilang gamit na wala nang silbi para sa kanila. Nanlamig ang buong katawan ko. Yung notebook ko na sulatan ko ng mga notes kapag preaching hindi ko nasulatan kasi ang naiisip ko lang ay ano kaya ang magiging pakiramdam ni mama kapag nalaman niyang minartilyo ang kanyang Sto. Niño. Kasi kung ganun lang din naman, sana ako na lang nagtago. Sana hindi ko na kinuha sa bahay tapos hayaan ko na lang gaya ng sabi niya.

Lilipas ang ilang araw na hindi mapag-uusapan ang nawawalang Sto. Niño. Imposibleng hindi yun mapansin kasi yun na lang ang nag-iisang laman ng munti naming altar. Hinihintay ko ring tanungin ako ni mama pero hindi dumating ang pagkakataong yun. Pero dahil ako’y isang matuwid na kristyano at kinakain ako ng aking konsensya, ipinagtapat ko sa kanyang kinuha ko yun at binigay kay pastor. Hindi ko ata kayang sabihin sa kanya na minartilyo yung Sto. Niño. Alam mo kung anong sabi lang ni mama? Sabi niya, eh kung ganun talaga, wala naman akong magagawa.

Ito yung isang punto sa buhay ko na nanalo ako sa diskusyon kay mama pero pakiramdam ko natalo ako. Gusto kong mag-sorry pero hindi ko ginawa. Kasi nga ang nasa isip ko, tama lang ang ginawa ko. Para din naman sa amin yun. Para sa ikaluluwag ng buhay namin at pagliligtas sa kanya sa maling katuruan at ang pag-asang balang araw ay makakapagsimba kami ng magkasama. Kapag binabalikan ko ang alaalang yun, hindi ko maiwasang manghinayang at isiping baka nga nagpadalos-dalos ako sa ginawa ko.

Sabihin na nating masama ang diyos-diyosan, pero hindi ko man lang ginalang yung sariling pagmamay-ari ni mama. Hindi nga ako kumukupit ng pera sa kanya, pero iba ang kinuha ko sa kanya, yung simbolo ng pananampalataya niya. Ninakaw ko sa kanya yung tanging natitirang koneksyon niya sa mga tao sa kanyang nakaraan. Kasi simula noon, hindi na nagpunta si mama sa piyesta ng Sto. Ni؜ño. Hindi niya na nakita ang mga dating kaibigan at darating ang isang araw na mababalitaan na lang naming namatay na si Ate Dalen, ang naging nanay-nanayan ni mama sa lugar na yun. Doon lang ata siya ulit nakadalaw.

Sa tingin ko, habang tumatanda ka, doon mo pa lang talaga maiintindihan ang mga magulang mo. Buong buhay ni mama binigay niya sa amin, ultimo mga gawaing bahay hindi niya pinapagawa, basta mag-aral lang kaming mabuti. Kung tutuusin, pwede niyang gawin ang kahit anong gusto niyang gawin kasi siya ang may mas karapatang magsabi na minsan lang siya hihiling ng isang bagay, bakit hindi siya pagbigyan? Gaya na lamang ng sinabi niya sa aking pakialaman ko na ang lahat huwag lang ang Sto. Niño. Isa yun sa maraming utang ko sa kanya na hindi ko kayang bayaran sa lifetime na ito. Nanay ko ang No. 1 fan ko, sinuportahan niya ako sa lahat, kahit pa noong sinabi ko sa kanyang magpapastor ako. Pero nakakainis lang na hindi ko siya sinusuportahan sa maraming bagay, gaya na lamang ng simpleng hindi pangingialam sa mga gamit niya.

Matagal na akong hindi nagsisimba, nakikinig minsan ng mga preaching sa radyo at tv pero hindi pa rin ako naniniwala sa malas at swerte. Mas naniniwala ako sa sinabi sa bibliya, na ginawa ng Diyos ang lahat ng bagay na maganda sa sarili nitong panahon. May kanya-kanyang panahon ang lahat ng bagay gaya na lamang ng pagtatanim at pahanon ng anihan.

Kasi alam mo ba, yung nanay ko, born again na ngayon! Kapatid ko ang nagsama talaga sa kanya sa simbahan. Wala pala sa yan dami ng mga babasaging gamit mula sa nakaraan kung hindi ang dami ng relasyon at koneksyon na iyong bubuuin. Doon naman eksperto si Hesus di ba? Ang pagyakap sa atin kahit gaano karami ang mga lamat natin upang hindi tayo tuluyang mawasak.

Kahit na sa Naic, Cavite na nakatira si mama ay consistent ang attendance niya sa mga prayer meeting at worship service kahit pa sa Parañaque pa ang simbahan nila. Mas nauna pang matutong gumamit ng zoom at google meet sa akin si mama noong pandemic para lang matuloy ang prayer meeting nila ng mga nanay sa simbahan. Yun nga lang baliktad na ngayon, ako na palagi ang niyayaya niyang sumama sa kanila. Linggo-linggo niya pinapaalalahanan na magsimba lalo na noong anniversary ng church nila. Syempre, ang lagi kong dahilan ay trabaho, kahit na totoo naman. Saka niya ako hihiritan ng, “ang ano mang bagay na inuuna mo sa Panginoon ay ang diyos-diyosan mo. Isang araw, sige ka, mawawala na lang yang laptop mo.”

Sabi niya nang may ngiting parang sa inosente at musmos na Santo Niño.